Tekenen van een hoog testosterongehalte bij mannen en vrouwen
In mijn jaren als fitnesstrainer ben ik veel klanten tegengekomen die onbewust te maken hadden met een hoog testosterongehalte. Begrijpen hoe dit hormoon je lichaam en leven beïnvloedt is cruciaal en ik heb de effecten met eigen ogen gezien.
Dus om je te helpen de tekenen en effecten van een hoog testosterongehalte te begrijpen, heb ik uren onderzoek gedaan naar de wetenschap erachter. In dit artikel deel ik alle details van wat ik heb ontdekt.
Lees verder.
Korte samenvatting
- Veel voorkomende symptomen van een hoog testosterongehalte zijn stemmingswisselingen, acne, haaruitval en slaapstoornissen bij mannen, en onregelmatige menstruaties, gewichtstoename en acne bij vrouwen.
- Het vaststellen van hoge testosteronniveaus is cruciaal omdat ze kunnen leiden tot verschillende lichamelijke en psychologische veranderingen bij zowel mannen als vrouwen.
- Volgens een handleiding op de website van WebMD is een normaal testosteronniveau minder dan 836 ng/dL bij mannen en minder dan 41 ng/dL bij vrouwen.
- Vanuit mijn perspectief is het begrijpen en beheren van testosteronspiegels essentieel voor de algehele gezondheid, en natuurlijke methoden zoals voeding en lichaamsbeweging kunnen effectief zijn bij het reguleren van deze niveaus.
Wat is hoog testosteron?
Een hoog testosterongehalte is een onnatuurlijke stijging van de hormoonspiegels in het lichaam, ook wel hypogonadisme genoemd.
Volgens een van de boeken op de website van het National Center for Biotechnology Information bevordert dit hormoon de ontwikkeling en het behoud van voortplantingsweefsel en botmassa bij vrouwen[1].
Je totale niveau kan als te hoog worden beschouwd als:
- Het totale testosteronniveau bij mannen is hoger dan 836 ng/dL.
- Het vrije testosteronniveau is hoger dan 41 ng/dL bij vrouwen, volgens een handleiding op de website van WebMD[2].
Volgens een van de publicaties op de ResearchGate website kunnen hoge T-waarden bij vrouwen ook wijzen op mogelijke reproductieve problemen zoals polycysteus ovariumsyndroom[3].
Daarom raden veel artsen androgeensubstitutietherapie aan om het niveau van dit hormoon te verlagen.
Symptomen van een hoog testosterongehalte
Uit mijn ervaring blijkt dat overmatig testosteron het fysieke uiterlijk aanzienlijk kan veranderen. Ik heb de volgende symptomen waargenomen bij zowel mannelijke als vrouwelijke cliënten.
Wat zijn de tekenen van een hoog testosterongehalte bij mannen?
In mijn carrière als personal trainer heb ik gezien dat mannen last hadden van stemmingswisselingen, acne en slaapproblemen als gevolg van een te hoog testosterongehalte.
Hoewel testosteron dat hoger is dan normaal bij mannen zelden voorkomt, kun je deze symptomen wel krijgen als je niveaus een sprong maken en langere tijd verhoogd blijven:
- Acne: Testosteron kan de talgafscheiding (een olieachtige substantie op de huid) doen toenemen, wat kan leiden tot verstopte poriën en acne. Als gevolg hiervan kunnen mannen met een hoger totaal testosteron meer acne hebben dan mannen met een laag testosterongehalte[4].
- Haaruitval: Sommige mensen met een verhoogd testosteron hebben last van alopecia androgenetica, ook wel kaalheid met een mannelijk patroon genoemd. Een hoog T-gehalte kan leiden tot haaruitval in het lichaam bij personen met een genetische predispositie voor kaalheid met een mannelijk patroon[5].
- Stemmingswisselingen: Verhoogde testosteronniveaus kunnen leiden tot stemmingsproblemen zoals boosheid en agressief gedrag. Het kan ook de kans vergroten dat je risico’s neemt, vooral als misbruik van anabole steroïden de bron is van je hoge T-niveaus[6].
- Slaapproblemen: Een te hoog totaal testosteronniveau kan onrust en slaapproblemen veroorzaken.
Wat testosteron met mannen doet, is dat hoge T-niveaus je circadiane klok kunnen beïnvloeden.
Sommige artsen gebruiken zelfs testosterontherapie om slaapapneu te behandelen, hoewel de resultaten niet overtuigend zijn [7].
Tekenen van een hoog testosterongehalte bij vrouwen
Normale testosteronniveaus bij vrouwen dalen meestal met de leeftijd.
Maar soms slaat de balans om in de omgekeerde richting en stijgt het testosteron in plaats van het te verlagen.
Een te hoog testosteronniveau kan negatieve gevolgen hebben en verontrustende symptomen veroorzaken bij vrouwen, zoals:
- Afwijkende menstruatie of geen menstruatie
- Gewichtstoename
- Verstopte poriën in de huid (acne)
- Vergroting van de clitoris ervaren
- Kaalheid, vooral rond de haarlijn
- Een toegenomen spiermassa
- Verminderde borstomvang
- Een hoge bloeddruk hebben
- Stemverdieping of heesheid
- Haargroei op de kin of bovenlip (hirsutisme)
Naast deze symptomen zijn volgens onderzoek verhoogde oestrogeen- en testosteronniveaus bij vrouwen gekoppeld aan een verhoogde kans op baarmoederfibromen, wat goedaardige tumoren van de baarmoeder zijn[8].
Wat zijn de oorzaken van een hoog testosterongehalte?
De oorzaken van een hoog testosterongehalte kunnen teelbalkanker, een overdosis testosteronverhogers en misbruik van anabole steroïden bij mannen zijn, maar ook polycysteus ovarium syndroom, aangeboren bijnierhyperplasie en hirsutisme bij vrouwen.
Oorzaken van hoog testosteron bij mannen
Mannen kunnen een teveel aan testosteron hebben als gevolg van het volgende:
- Tumoren: Testikel- en bijnierkanker kunnen abnormaal hoge testosteronniveaus veroorzaken[9].
- Misbruik van anabole steroïden: Het nemen van anabole steroïden om meer spiermassa te krijgen, gewichtstoename tegen te gaan of sportprestaties te verbeteren kan leiden tot hoge testosteronniveaus. Sommige atleten gebruiken Clomid onrechtmatig om hun prestaties te verbeteren, wat weer kan leiden tot hoge T-spiegels[10].
- Testosteronsupplementen: Overmatig gebruik van testosteronboosters of testosteronvervangingstherapie kan leiden tot hoge T-waarden. In dit geval zal je arts je T-waarden controleren om ervoor te zorgen dat ze binnen een gezond bereik blijven[11].
- Testosterongel: Overmatig aanbrengen van of in contact komen met testosterongel van een andere persoon kan schadelijk zijn. De gel kan per ongeluk op een andere persoon worden gewreven, waardoor diens testosteronproductie onbedoeld toeneemt[12].
Oorzaken van hoog testosteron bij vrouwen
De oorzaken van een hoog testosterongehalte bij vrouwen zijn aangeboren bijnierhyperplasie, polycysteus ovariumsyndroom en hirsutisme.
- CAH (congenitale bijnierhyperplasie): Verwijst naar erfelijke aandoeningen die de bijnieren aantasten. Deze klieren produceren de hormonen aldosteron en cortisol, die het metabolisme en de bloeddruk regelen, en ook DHEA en testosteron. Mensen die lijden aan deze aandoening missen een groep enzymen die nodig zijn om de synthese van deze hormonen te regelen, wat resulteert in te weinig cortisol en te veel testosteron[13].
- Polycysteus ovarium syndroom (PCOS): Een aandoening die optreedt wanneer de eierstokken of bijnieren een abnormaal hoog niveau van mannelijke geslachtshormonen aanmaken. PCOS komt voor bij 10% van de vrouwen en kan de menstruatiecyclus van een vrouw verstoren, waardoor problemen met de voortplanting kunnen ontstaan[14].
“Het meten van testosteronspiegels is een populaire bloedtest die wordt gebruikt om te helpen bij de diagnose van PCOS en kan nuttig zijn bij het onderzoek naar de oorzaken van onvruchtbaarheid.”
– Dr. Joely Straseski, Doctor in de filosofie
- Hirsutisme: een hormonale aandoening die ongewenste lichaamsbeharing veroorzaakt op de borst, de rug en het gezicht van vrouwen. De mate van ontwikkeling van lichaamsbeharing is sterk genetisch bepaald; deze aandoening wordt echter voornamelijk veroorzaakt door hormonale onevenwichtigheden van androgenen[15].
Natuurlijke behandelingen voor hoog testosteron
Op basis van mijn ervaring kunnen natuurlijke methoden zoals dieetaanpassingen en regelmatige lichaamsbeweging het testosteronniveau effectief beheren. Ik adviseer mijn cliënten altijd om deze benaderingen te proberen voordat ze een medische ingreep overwegen.
Dieet veranderen
Kruidenthee met groene munt, lijnzaad en zoethoutwortel kunnen testosteron verlagen.
Het enige waar experts het echter over eens zijn, is dat een koolhydraatarm dieet je kan helpen om je insulineniveaus op natuurlijke wijze te verlagen.
Het is een goede techniek om de testosteronspiegel laag te houden, omdat het verhogen van insuline ervoor zorgt dat je lichaam meer testosteron aanmaakt.
Ik adviseer mijn cliënten meestal om evenwichtig en voedzaam te eten om hun testosteronniveau te verlagen.
Uit een onderzoek uit 2015 bleek dat een koolhydraatarm en zuivelarm dieet hielp om de testosteronspiegel bij vrouwen met PCOS na acht weken te verlagen.
Het hielp ook bij insulinegevoeligheid, want insulineresistentie is een neveneffect van PCOS[16].
Oefening
Dagelijkse lichaamsbeweging kan je helpen om de insuline- en androgeenconcentraties op natuurlijke wijze te verlagen, waardoor je hormonen in balans komen.
Probeer elke dag 30 minuten aan rustige activiteiten te doen en raadpleeg je arts voor een trainingsschema op maat.
Persoonlijk blijf ik altijd actief door te wandelen, hardlopen, fietsen en gewichtheffen.
Hierdoor gebruikt mijn lichaam de insuline in het bloed beter, waardoor de insulineresistentie afneemt en mijn hormonen in balans komen.
Veelgestelde vragen
Is een hoog testosterongehalte goed?
Het is niet goed om een hoog testosteronniveau te hebben. Een toename van dit mannelijke geslachtshormoon kan leiden tot effecten als stemmingswisselingen en kaalheid.
Vermindert masturberen het testosteron?
Nee, het is niet aangetoond dat masturbatie het testosteronniveau op de lange termijn substantieel beïnvloedt.
Hebben lange mannen meer testosteron?
Nee, lange mannen hebben niet meer testosteron. Er is geen verband tussen mannelijk postuur en verhoogde testosteronniveaus.
Hoe beïnvloedt een hoog testosterongehalte de cognitieve functie?
Verhoogde testosteronniveaus kunnen cognitieve vaardigheden beïnvloeden en mogelijk bepaalde cognitieve functies zoals ruimtelijk inzicht verbeteren, maar kunnen ook leiden tot meer risicogedrag. Het is belangrijk om te begrijpen dat de relatie tussen testosteron en cognitieve functies complex is en verschilt per individu.
Kan een hoog testosteronniveau het slaappatroon beïnvloeden?
Hoge testosteronniveaus kunnen normale slaappatronen verstoren, wat kan leiden tot slaapstoornissen of slapeloosheid. Het handhaven van evenwichtige testosteronniveaus is cruciaal voor een gezonde slaap en algeheel welzijn.
Hoe beïnvloeden genetische factoren het testosteronniveau?
Genetica speelt een belangrijke rol bij het bepalen van de natuurlijke testosteronniveaus van een individu, waarbij sommige mensen genetisch aanleg hebben voor hogere of lagere niveaus. Inzicht in deze genetische factoren kan helpen bij het personaliseren van gezondheids- en welzijnsstrategieën.
